Τεριρέμ (η άρρητη φωνή των αγγέλων)

Η παράδοση της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής είναι τεράστια. Μελωδίες εσωτερικές, κατανυκτικές, πέραν του κόσμου τούτου, σαν το "μυστηριώδες" Τεριρέμ. Την άρρητη φωνή των αγγέλων. Ακόμη κι αν δεν είναι κανείς γνώστης ή λάτρης της βυζαντινής μουσικής σ' αυτές τις μελωδίες θα ανακαλύψει μια συγκίνηση εξαιρετική, "πέραν του κόσμου τούτου", θα πιστέψει ότι για λίγο ακούει τους αγγέλους να ψιθυρίζουν... (από τη συγκλονιστική φωνή του πατέρα Νικόδημου Καβαρνού).

Μα εκτός από την εκκλησιαστική μουσική, στο Βυζάντιο υπήρχε και "λαϊκή" (κοσμική) μουσική, για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων πέρα από την εκκλησία. Δεν έχουμε βέβαια ηχητικά ντοκουμέντα από την εποχή. Όμως κάποια βυζαντινά και μεταβυζαντινά χειρόγραφα έχουν βοηθήσει πολλούς μουσικοσυνθέτες να "ανασυνθέσουν" τις μελωδίες που τραγουδούσαν, λίγα χρόνια μετά την άλωση της Πόλης, οι Έλληνες...

Ένα τέτοιο δείγμα είναι "Το Κράτημα Αηδόνι" του Ξένου Κορώνη, όπως το ανασύνθεσε ο Χριστόδουλος Χάλαρης. Ακούστε το - ίσως τελικά αυτός ο "ανατολίτικος" ήχος είναι πιο ελληνικός απ' όσο νομίζουμε...